De natuur is onze bondgenoot bij het voorkomen van wateroverlast in het Zuid-Limburgse Landschap. Het Fonds Natuurkracht ondersteunt graag iedereen die een idee, of zelfs al een plan heeft, dat bijdraagt aan dit doel. Daarvoor is 1 miljoen euro beschikbaar gesteld dankzij de Nationale Postcode Loterij. De eerste twee projecten zijn nu goedgekeurd. Het gaat om een voorbeeldproject van landschappelijke ingrepen die het water in het Geul- en Gulpdal vertragen en om een lesprogramma voor scholen in de regio. Beide projecten starten nog dit jaar. Nieuwe projecten kunnen jaarrond worden ingediend.
Natuurlijke oplossingen
Het eerste project behelst natuurherstel in het agrarisch landschap zodat het water vertraagd en beter vastgehouden wordt. Concreet gaat het om herstel en aanplant van kale graften (een mini-terras op een helling die begroeid is met struiken) en aanplant van struweelhagen rondom Vrouwenheide in Eys en Simpelveld. Dit gebeurt op hooggelegen en steil terrein waarop het water nu nog veel te snel afstroomt naar de Eyserbeek (en uiteindelijk naar de Geul). De bedoeling is dat het water door deze ingrepen langer wordt vastgehouden en wordt vertraagd. Het project is bijzonder vanwege de nauwe samenwerking tussen Stichting het Limburgs Landschap en het agrarische bedrijf Heuvel Angus ter plekke. Er is nagedacht over borging en beheer op de lange termijn. De maatregelen zorgen samen voor meer waterinfiltratie en versterken de biodiversiteit. Het zijn maatregelen die makkelijk op grotere schaal kunnen worden uitgevoerd en daarom heeft het project ook een voorbeeldfunctie. Het project ontvangt €57.455,= uit het Fonds Natuurkracht en moet dit jaar nog starten met de werkzaamheden.
Leerlingen met hoofd, hart en handen aan de slag
Het tweede project is een lesprogramma voor basisonderwijs, voortgezet onderwijs en beroepsonderwijs in het Geul- en Gulpdal. De bedoeling is om lesprogramma’s te maken waarbij de leerlingen met hun hoofd, hart en handen ervaren en leren hoe wateroverlast en droogte werkt. Ze zien in de praktijk hoe de natuur haar werk doet en gaan zelf aan de slag. De leerlingen maken een plan en krijgen budget voor natuur in / op hun eigen school. Ook krijgen ze IVN Tuiny Forest pakketten waarmee zij met hun eigen tuin kunnen helpen om klimaatverandering tegen te gaan. De beoordelingscommissie van het Natuurfonds heeft gekozen voor dit initiatief omdat kennisdeling centraal staat en de aanpak met hand, hoofd en hart een goede manier is om deze jonge doelgroep te betrekken. Dit project ontvangt €120.449,= uit het Natuurfonds voor een periode van drie jaar. Dit najaar moet gestart worden met het lesprogramma. Hoofdaanvrager is CNME Maastricht, ondersteund door IVN Natuureducatie en Natuurmonumenten.
Over het Fonds Natuurkracht
Het Fonds Natuurkracht stelt tot medio 2025 in totaal 1 miljoen euro beschikbaar voor maatregelen die leiden tot het vasthouden van water. Het Fonds Natuurkracht staat jaarrond open. Een paar keer per jaar worden de binnengekomen aanvragen beoordeeld door een onafhankelijke beoordelingscommissie met daarin experts van Natuur- en Milieufederatie Limburg, WWF, Bureau Stroming en Maastricht Sustainability Institute. Het Fonds Natuurkracht wil graag samen met de lokale gemeenschap in het Geul- en Gulpdal het verschil maken. Daarvoor is een minimum uitkering van €10.000,- per idee of per plan beschikbaar. Het Fonds Natuurkracht staat open voor alle goede plannen waarbij samengewerkt wordt en waarbij natuur als bondgenoot wordt ingezet om overstromingen en wateroverlast te voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan het aanplanten van bomen op de hellingen, het herstel/de aanleg van graften, de aanleg van natuurvriendelijke oevers of het aanleggen van natte natuur en natuurlijke wateropslag.
Hulp is beschikbaar
Vanuit Natuurkracht wordt aangeboden om te helpen bij het schrijven van een projectvoorstel. Er is regelmatig een spreekuur voor mensen met vragen of ideeën, alle spreekuren en andere activiteiten staan op de website natuurkracht.org. Natuurkracht is een initiatief van Natuur en Milieufederatie Limburg, Limburgs Landschap, ARK Rewilding Nederland, Natuurmonumenten en Wereld Natuur Fonds, met steun van de Nationale Postcode Loterij.
Foto: ARK Rewilding Nederland