Afgelopen zaterdag nam Imke Nabben (ARK Rewilding Nederland) de ‘harde kern’ van de omwonenden mee door een gebied van ARK in Slenaken. Ze gaan bekijken wat de maatregelen die zijn uitgevoerd met financiering van het Natuurkracht Fonds, Provincie Limburg, Programma WRL en Rijksoverheid tot nu toe hebben opgeleverd. Het is de mooiste dag van de week: droog met een zonnetje en vrijwel geen wind. De sfeer is vrolijk en er worden veel grapjes gemaakt; men is al goed bekend met het gebied en elkaar en het is duidelijk dat er van zowel de natuur als het gezelschap wordt genoten. De deelnemers zijn goed uitgerust met wandelstokken en laarzen en dat is niet overbodig: het is ontzettend nat en drassig en dat heeft meerdere redenen.
Landschap als spons
Imke doet verslag van de wandeling: "We hebben in dit terrein meerdere natuurkrachtige maatregelen getroffen om regenwater langer vast te houden en zo de afvoerpiek tijdens fikse buien te verkleinen en vertragen. Het gebied functioneert meer en meer als een spons: water vasthouden wanneer er meer valt en in tijden van droogte is er een grotere reserve voor de vegetatie, óók bij de buren.
De extensieve jaarrond begrazing met Galloways geeft het gebied niet alleen extra cachet, het microreliëf dat ontstaat door mierenhopen, spontane struikontwikkeling en de pootafdrukken van de grazers houdt afstromend regenwater langer in het gebied vast. De gezonde poep van de dieren stimuleert bodemontwikkeling met bodemdiertjes die samen met de bomen en struiken die zijn aangeplant zorgen voor een groter infiltratievermogen.
Bronbeek de Hondsbohn die door het gebied stroomt was diep ingesneden waardoor de oevers droog waren en het beekwater, ook bij hogere afvoeren, alleen maar direct naar de Gulp kon stromen. Door de beekbodem op te hogen is de directe omgeving van de beek ook met water verzadigd en kan overtollig water nu buiten de oevers treden. Door laagtes aan te leggen wordt dit water vervolgens tijdelijk in het gebied vastgehouden.
De opgehoogde beek is afgewerkt met grind. Dit houdt de nieuwe beekbodem een beetje vast en voorkomt daardoor opnieuw insnijding. En het is van levensbelang voor kleine organismen die zich in het ecologisch hoogwaardige bronmilieu ophouden. De waterkwaliteit van bronbeken is uitzonderlijk goed waardoor er bijzondere flora en fauna voorkomt zoals beekpunge, dotterbloemen, steenvliegen, kokerjuffers en vlokreeftjes.
Ingenieur komt te hulp!
Stroomafwaarts van het ARK terrein mondt de Hondsbohn uit in de Gulp. Dit benedenstroomse deel van de beek werd al in 2019 door ARK opnieuw ingericht, dus ook daar moesten we even kijken. En wat schetst onze verbazing: de bever, die al jaren in de Gulp vertoeft, heeft zijn dam verlegd naar vlak bij de monding van de Hondsbohn. Een prachtig landschap van de kronkelende Gulp tussen de bomen door die nu met de tenen onder de waterspiegel staan. Enkele grote zeer recentelijk afgeknaagde stammen liggen ontdaan van de takken op de oever. De wissels zijn vers betreden door de ingenieur met grote platte staart en het fris klateren van het riviertje dat door en over de beverdam stroomt geeft onze beleving een extra dimensie. Het mooiste: dit is nu precies hoe de natuur ons helpt in het vertragen van het water. De Gulp wordt duidelijk vertraagd, maar ook de Hondbohn voert het water minder snel de Gulp in nu het waterpeil daarin zo hoog staat. En dit komt weer ten gunste aan het moerasgebiedje dat zich hier aan het ontwikkelen is. Wat een heerlijk begin van het weekend!"
